توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت نقش علما در فرهنگ جامعه دارای ۶۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت نقش علما در فرهنگ جامعه،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت نقش علما در فرهنگ جامعه :

علما (جایگاه فرهنگی)

عالمان دینی همواره نقش و جایگاه مؤثری در تعریف و حفظ فرهنگ شیعه داشته‌اند. آنان از ابزار‌های مختلف در این راه استفاده‌ کرده‌اند. از جمله اقدامات علمای شیعه در راستای حفظ و ترویج فرهنگ شیعی می‌توان به تشکیل حوزه‌های علمی، تألیف کتب در موضوعات متنوع، تربیت و پرورش شاگردان برجسته، تأسیس کتابخانه‌ها و مساجد، برگزاری جلسات مناظره و نفوذ و حضور در مراکز قدرت سیاسی اشاره کرد.

فهرست مندرجات

۱ – تعریف فرهنگ
۲ – فرهنگ و تمایز جامعه‌ها
۳ – نحوه پیدایش فرهنگ
۴ – جایگاه علما در حفظ فرهنگ شیعه
۵ – شیوه‌های کاربردی فرهنگ‌سازی
۵.۱ – تشکیل حوزه‌های علمی
۵.۲ – تألیف کتب در موضوعات متنوع
۵.۲.۱ – تألیف کتب روایی و تفسیری
۵.۲.۲ – تألیف کتب فقهی
۵.۲.۳ – تألیف کتب اخلاقی
۵.۲.۴ – تألیف کتب فلسفی و کلامی
۵.۲.۵ – پاسخگویی به شبهات
۵.۳ – تربیت و پرورش شاگردان برجسته
۵.۴ – تأسیس کتابخانه‌ها و مساجد
۵.۵ – برگزاری جلسات مناظره
۵.۶ – نفوذ و حضور سیاسی
۶ – پانویس
۷ – منبع

تعریف فرهنگ

فرهنگ عبارت است از مجموع عناصر عینیت یافته میراث مشترک اجتماعی نسل‌های متوالی گروه‌های انسانی که به سبب ماهیت عینی قابلیت انتقال و انتشار را در زمان و مکان دارد. به‌عبارت‌دیگر، فرهنگ شامل الگوهای رفتاری عینی و ذهنی است که از عناصر میراث اجتماعی به شمار می‌آیند، زیرا همه آن‌ها تولید تاریخی نسل‌های پی‌در‌پی انسان‌هاست.
الگوهای نهادی شده رفتار به شیوه‌ای نمادی از نسلی به نسل دیگر انتقال‌ یافته‌اند. نهاد‌های اختصاصی هر فرهنگ با روی‌هم انباشته شدن تجربیات اشخاص کثیری در طی دوره‌ای طولانی ساخته‌شده‌اند. اشخاص می‌آیند و می‌روند امّا فرهنگ باقی می‌ماند، میراث فرهنگی از راه‌ فرآیند‌های تربیتی و آموزشی انتقال می‌یابند.

[۱] کوئن، بروس، مبانی جامعه‌شناسی، ص۵۹، چ چهارم، تهران، سمت، ۱۳۷۲.

فرهنگ و تمایز جامعه‌ها

فرهنگ شامل علامت «ساخت» است که جامعه‌ها را از همدیگر متمایز ساخته و مرزها را مشخص می‌کند، فرهنگ یکی از استوارترین پایه‌های همبستگی اجتماعی را فراهم می‌کند، فرهنگ الهام‌بخش وفاداری و فداکاری در راستای اهداف جامعه است.

[۲] نیک گوهر، عبدالحسین، مبانی جامعه‌شناسی، ص۷۳، چ چهارم، تهران، انتشارات رایزن.

[۳] نیک گوهر، عبدالحسین، مبانی جامعه‌شناسی، ص۲۶۳، چ چهارم، تهران، انتشارات رایزن.

[۴] آرون، ریمون، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ص۶۳، ترجمه باقر پرهام، چاپ سوم، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۲.

[۵] آرون، ریمون، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ص۱۲۱، ترجمه باقر پرهام، چاپ سوم، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۲.

اگر فرهنگ، جامعه‌ها را از همدیگر متمایز می‌سازد، جامعه اسلامی نیز به سبب فرهنگ خاص از سایر جوامع متمایز است، فرهنگ تشیع نیز از فرهنگ اسلامی در برخی از شئون متمایز است، حال باید دید تمایز فرهنگ‌ها و فرآیند فرهنگ‌سازی چگونه انجام می‌پذیرد؟ چه عواملی در تشکیل یک فرهنگ مؤثر است؟ چه ابزار و راهکارهایی برای ساختار فرهنگ‌ها و ساخته‌شدن فرهنگ‌ها لازم است؟ بعد از تشکیل یک فرهنگ چه عواملی در حفظ و بسط و گسترش و پویایی و استمرار آن مؤثر می‌باشند؟

نحوه پیدایش فرهنگ

ساختن یک فرهنگ و پیدایش فرهنگ‌ها امری بسیار پیچیده است که زمان بسیار طولانی را می‌طلبد، ‌فرهنگ‌پذیری جوامع یعنی انتقال یک فرهنگ و جایگزین کردن آن به‌جای فرهنگ موجود نیز یکی از مشکلات اساسی و از مراحل فرهنگ‌سازی است. اینجاست که قدرت اعجاز و معجزه محسوس است که پیامبران الهی خصوصاً پیامبر اکرم چگونه توانست آن فرهنگی را که در اعماق جان مردم جزیره العرب رسوخ داشت و با زندگی آن‌ها کاملاً عجین شده بود آن را محو نموده و فرهنگ اسلامی را جایگزین کند؟ فرآیند تشکیل فرهنگ شیعه با توجه به وجود موانع جدی سیاسی و ستیزهای خون‌بار، کاری بسیار مشکل و طاقت‌فرسا بوده است.

جایگاه علما در حفظ فرهنگ شیعه

نهاد امامت که میراث نبوت خاتم است عامل اساسی در تشکیل فرهنگ شیعه بوده است، عامل مهم دیگر که پایداری فرهنگ شیعه را تضمین نمود، علمای شیعه هستند که حلقه اتصال به هسته مرکزی فرهنگ شیعه (امامت) بوده‌اند.
نقش آن‌ها در مسیر فرهنگ‌سازی بسیار کلیدی بوده که همواره فرهنگ را حفظ و به نسل‌های بعدی منتقل نموده‌اند. فرهنگ‌سازان در مسیر انتقال و حفظ و نشر فرهنگ شیعه از ابزارهای مختلفی که متناسب با شرایط زمان بوده بهره‌گیری نموده‌اند. ابزارها متفاوت امّا اهداف علماء در طول تاریخ اسلام و تشیع مشترک بوده است، چون فرهنگ واحد در زمانی به وجود می‌آید که عوامل از وحدت حرکت برخوردار باشند. در غیر این صورت تقابل و ستیزه‌های فرهنگی در بستر فرهنگ‌سازی مهم‌ترین مانع رشد و بقای فرهنگ خواهد بود.
لذا از وجود فرهنگ واحد شیعی چنین برمی‌آید که با تفاوت ابزارها و اندیشه‌ها، اهداف مشترک بوده است که فرهنگ شیعه امروز با مبانی محکم و استوار در جهان درخشش و خودنمایی داشته و از ترویج و رشد روزافزون برخوردار است. منازعات و مناظرات و کشمکش‌های علمی سبب تضعیف مسیر فرهنگ‌سازی نبوده است. بلکه رشد روزافزون آن را ببار آورده است.

شیوه‌های کاربردی فرهنگ‌سازی

ابزارهای مهم و کلان علمای شیعه در رسیدن به اهداف خود عبارت بوده است از:
۱. ابزار نقلی؛ ۲. ابزار عقلی؛ ۳. و ابزارهای فرهنگی دیگر.
علما برای بهره‌گیری جامع از این ابزارها شیوه‌های کاربردی مؤثری را در فرهنگ‌سازی به‌کاربرده‌اند.

[۶] اقتباس از حکمت سیاسی در اندیشه و عمل امام خمینی، ص۴۷، خلاصه مقالات، چ اول، قم، ناشر موسسه آموزش عالی باقرالعلوم، سال ۷۹، مقاله «نقش علمای شیعه در بسط اندیشه شیعی.

تشکیل حوزه‌های علمی

علم همواره یکی از مهم‌ترین عوامل به وجود آورنده فرهنگ و اصلی‌ترین عنصر تشکیل‌دهنده فرهنگ‌ها مورد توجه فرهنگ اسلام بوده است، ‌علم به معنی شناخت و معرفت محور فرهنگ است، و جامعه‌ای که قرار است فرهنگی در آن به وجود آید باید اول شناخت آن را تغییر داد و معرفت را در آن بالا برد، قدم اول تشکیل مراکز علمی در اسلام از مدینه با وجود پیامبر خاتم و آغاز حکومتی بر اساس وحی شروع‌ شده است.
ابلاغ وحی و بیان آن «قرآن» علوم آغازین معرفتی اسلامی است، که در دوران امامت امام باقر (علیه‌السلام) و امام صادق (علیه‌السلام) برای شیعه یک تمایز جدّی به وجود آورده است. شاگردان مکتب امام باقر (علیه‌السلام) و امام صادق (علیه‌السلام) با بهره‌گیری از حضور آن دو امام که دریایی از معرفت و علوم از آن‌ها در حال جوشیدن بود به پایه‌گذاری حوزه‌های دیگر اقدام کردند، و این روند در شهرهای مختلف در تصاعد و تزاید روزافزون بود که در دوره خلفای عباسی مدارس بزرگی نظیر، نظامیه، دار‌الترجمه، مستنصریه و… در بغداد و شهرهای دیگر

[۷] کسائی، نورالله، مدرسه نظامیه، ص۱۹، چ دوم، تهران، امیرکبیر.

[۸] کسائی، نورالله، مدرسه نظامیه، ص۱۰۶، چ دوم، تهران، امیرکبیر.

[۹] کسائی، نورالله، مدرسه نظامیه، ص۸۲، چ دوم، تهران، امیرکبیر.

[۱۰] کسائی، نورالله، مدرسه نظامیه، ص۱۰۷، چ دوم، تهران، امیرکبیر.

[۱۱] کسائی، نورالله، مدرسه نظامیه، ص۲۱۸، چ دوم، تهران، امیرکبیر.

[۱۲] کالین، رنان، تاریخ علم کمبریج، از ص۲۸۱ – ۳۳۳، ترجمه حسن افشار، چ دوم، ‌تهران، مرکز نشر، ۷۱.

تأسیس شد و شیعه نیز در این دوران چون از وجود امامت مستفیض بود، میراث گذشته را حفظ و تدریجاً ترویج می‌داد تا آغاز دوران غیبت کبری، مدارس دینی شیعه چندان تفکیک نشده بود. بعد از غیبت کبری مدارس شیعی به شکل دیگری از مدارس اهل سنّت تفکیک شد و شاخه جداگانه‌ای را تشکیل داد، اگرچه بزرگانی چون شیخ مفید و شهید اول تدریس عمومی داشتند، ولی حوزه‌های شیعه در این دوره عملا متمایز شده بود.
روند تدریجی پیشرفت حوزه‌های دینی استمرار داشت تا اینکه حوزه نجف توسط شیخ طوسی تأسیس شد و حوزه‌های علمی جبل عامل و حلّه و شام در کنار آن فعالیت داشتند که علمای بزرگی چون علامه حلی و محقق کرکی از آن‌ها برخاسته و فرهنگ اسلام و شیعه را پاسداری و رونق داده‌اند، میراث حوزه نجف بعد از روی کار آمدن صفویان حوزه عظیم و کم‌نظیر اصفهان می‌باشد که خود نقطه عطفی در تکامل حوزه‌های علمی شیعه می‌باشد و در واقع بسط حوزه‌های علمی ایران از این زمان آ‌غاز گردید.

اگرچه فراز و فرودهایی در راه تکامل آن وجود داشته، ‌با این‌حال مهم‌ترین فرآیند تشکیل حوزه‌های ایران تأسیس و تکامل حوزه علمیه قم بوده است که نقش حوزه نجف را پس از فروکش کردن آن به علت اوضاع سیاسی ایفا کرده و مهم‌ترین نقطه بسط و گسترش فرهنگ شیعه شده است و یکی از بزرگ‌ترین انقلاب‌های جهان از آن سرچشمه گرفته و تمام جهان را تحت تأثیر قرار داده است.

[۱۳] غنیمه، عبدالرحیم، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی، از ص۵۰ – ۱۲۴، ترجمه دکتر نورالله کسائی، تهران، ‌انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۲.

[۱۴] غنیمه، عبدالرحیم، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی ۱۶۵ – ۱۷۸، ترجمه دکتر نورالله کسائی، تهران، ‌انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۲.

[۱۵] کسائی، نورالله، مدرسه نظامیه، ص۱۹-۱۰۷، چ دوم، تهران، امیرکبیر.

تألیف کتب در موضوعات متنوع

علمای شیعه در موضوعات مختلف به تألیف کتب پرداخته‌اند.

تألیف کتب روایی و تفسیری